محمدصدیق مرتضوی در گفت و گو با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت جهادکشاورزی گفت: در صورت توقف فعالیت‌های این مجموعه تحقیقاتی و منابع دریایی که برخی از آن‌ها با همکاری نهادهای بین‌المللی در حال اجرا است، بیش از ۳۵ طرح راهبردی، ملی و حاکمیتی در بخش شیلات دچار وقفه یا لغو خواهند شد.

وی در همین حال نابودی ذخایر ارزشمند ژنتیکی آبزیان، از بین رفتن بانک میکروجلبک‌های دریایی، از دست رفتن تجهیزات فوق‌ پیشرفته آزمایشگاهی که میلیاردها تومان برای آن‌ها هزینه شده و سلب گواهی‌نامه استاندارد ISO17025، را از جمله تبعات جبران‌ناپذیر پژوهشکده اکولوژی دریای خزر عنوان و اظهار کرد: چنین رویدادی نه‌تنها یک ضربه علمی به بدنه تحقیقاتی کشور وارد می‌کند، بلکه امنیت غذایی، زیست‌محیطی و اشتغال ساحل‌نشینان شمال کشور را نیز به‌شدت تحت تأثیر قرار خواهد داد.

به گفته مرتضوی، تولید واکسن‌های بومی برای بیماری‌های ماهیان قزل‌آلا، استفاده از گیاهان دارویی بومی به‌عنوان محرک رشد، و کاهش تلفات و مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، گامی مهم در امنیت غذایی کشور است که از فعالیت‌های این پژوهشکده در حوزه بهداشت و بیماری‌های آبزیان بشمار می‌رود.

وی درباره دیگر دستاوردهای پژوهشکده اکولوژی دریای خزر اذعان داشت: از مهم‌ترین اقدامات این پژوهشکده در حوزه بوم‌شناسی منابع آبی می‌توان به پیشگیری از ورود گونه‌های غیربومی و آلاینده‌های زیستی به دریای خزر از طریق پایش آب توازن کشتی‌ها و پایش اکوبیولوژیکی دریاچه‌های پشت سد و در حوزه زیست‌شناسی و ارزیابی ذخایر آبزیان به تعیین شاخص‌های زیستی، تعیین سقف برداشت سالانه، حفظ ذخایر آبزیان و صید پایدار که باعث حفظ اشتغال بیش از ۱۰ هزار صیاد و درآمد سالانه ۵.۵ همت برای جامعه صیادی می‌شود، اشاره کرد.

رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور امکان‌سنجی پرورش ماهی در قفس، معرفی ماهی آزاد دریای خزر و میگوی وانامی، استفاده بهینه از زمین‌های شور، اشتغال‌زایی و صادرات محصولات شیلاتی را از مهم‌ترین دستاوردهای این پژوهشکده در حوزه آبزی‌پروری دانست.

وی با اشاره به تجهیزات و امکانات پژوهشکده افزود: دستگاه‌های پیشرفته‌ای نظیر GC، HPLC، جذب اتمی، ترمال سایکلر (PCR)، CHNOS، اتوآنالایزر، لومینومتر، فریزدرایر و سیستم پمپاژ آب از رودخانه در کنار ۱۸ استخر بتنی مدور، سالن تکثیر و پرورش، تجهیزات آزمایشگاهی مدرن و حوضچه‌های تخصصی از جمله توانمندی‌های این پژوهشکده در اجرای پروژه‌های دقیق علمی است.

مرتضوی ادامه داد: در حوزه ارتباطات بین‌المللی، ما عضو کمیسیون حفاظت و بهره‌برداری از منابع زنده آبی دریای خزر، عضو کنوانسیون تهران، عضو اتحادیه دانشگاه‌ها و موسسه‌های پژوهشی حاشیه دریای خزر هستیم و از جمله همکاری‌های بین‌المللی ما، طرح پایش شانه‌دار مهاجم دریای خزر با روسیه و طرح ارزیابی اقتصادی - اجتماعی صید کیلکا ماهیان با FAO است.

وی همچنین در مورد فعالیت‌های حاکمیتی پژوهشکده اکولوژی دریای خزر گفت: تعیین نقاط حساس شیلاتی، مکان‌یابی قفس‌های دریایی، ارزیابی ظرفیت برد دریا برای رهاسازی بچه‌ماهیان سفید، تعیین مکان‌های آلوده و مسایل امنیت غذایی از منظر آلودگی دریایی، تنها بخشی از خدمات این پژوهشکده به نهادهای حاکمیتی و امنیت غذایی کشور می‌باشد.

رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور درباره ماموریت راهبردی این پژوهشکده نیز افزود: حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان، مقابله با تهدیدات بیوتروریسم دریایی و پشتیبانی علمی و عملیاتی از سیاست‌های امنیت غذایی، محیط‌ زیستی و اقتصادی کشور از جمله اهداف اصلی ما است.

وی با اشاره به دامنه فعالیت‌های تحقیقاتی این پژوهشکده تصریح کرد: ما در چهار سطح استانی، منطقه‌ای (استان‌های شمالی)، ملی و بین‌المللی فعالیت می‌کنیم و محورهای مهم پژوهشی شامل بوم‌شناسی، پایش ساختار زیستی و غیرزیستی منابع آبی، زیست‌شناسی و ارزیابی ذخایر آبزیان، تکنولوژی صید، شناسایی و کنترل عوامل تهدیدکننده منابع آبی، بیوتکنیک تکثیر و پرورش، بیماری‌های آبزیان، مطالعات ژنتیکی، زیست‌فناوری و تجاری‌سازی دانش فنی بهره‌وری آبزیان است.

این مقام مسئول با اشاره به تولید محصولات ارگانیک با سیستم آلگی فالک پونیک، افزود: صرفه‌جویی ۹۰ درصدی در مصرف آب، تولید متراکم ماهی و بهره‌وری بالا از جمله مزایای این سیستم است.

وی همچنین به تولید بیوسیلاژ، کود آمینواسید، امگا-۳، محصولات دارویی از میکروجلبک‌ها و پپتون از زائدات آبزیان اشاره کرد و گفت: این دستاوردها با صرفه‌جویی اقتصادی چشمگیر و ارزآوری بالا همراه بوده‌اند.

بنابراین گزارش، پژوهشکده اکولوژی دریای خزر، فعالیت خود را از سال ۱۳۶۶ با عنوان "مرکز تحقیقاتی شیلات استان مازندران" آغاز کرد و در سال ۱۳۸۱ با اخذ موافقت اصولی از وزارت علوم، فعالیت خود را به‌عنوان پژوهشکده اکولوژی دریای خزر در قالب پنج بخش تخصصی شامل بهداشت و بیماری‌های آبزیان، آبزی‌پروری، بیولوژی و ارزیابی ذخایر آبزیان، زیست‌فناوری و اکولوژی منابع آبی ادامه داد.